Ivanjica

Na jugozapadu Srbije, na 224 kilometra udaljenosti od glavnog grada, nalazi se Ivanjica. Graniči se sa opštinama Sjenica, Nova Varoš, Raška, Novi Pazar, Kraljevo, Lučani i Arilje. Leži na obali reke Moravice, koja izvire na planini Goliji, na nadmorskoj visini od 468 metara. Zvanično je – vazdušna banja. Na nekoliko mesta ovog, Moravičkog kraja, postoje lekoviti izvori. Između ostalog, njih ima i u samom gradu Ivanjici. Od kulturno istorijskih spomenika Ivanjice izdvajaju se crkva Sv. cara Konstantina i carice Jelene, podignuta 1836. i kameni most na reci Moravici, sagrađen 1904. godine, koji je najveći jednolučni most na Balkanu. Na Moravici je 1911. godine sagrađena i električna centrala sa prelepim vodopadom koji je vizuelni simbol Ivanjice. Još uvek je u funkciji, osvetljava gradski park, ali je, u isto vreme, i muzejski eksponat. Nadomak grada je Palibrčki grob, po predanju grobnica braće Jugović, na kojoj je podignuta crkva Lazarica. Desetak kilometara od grada nalazi se Hadži-Prodanova pećina. Smatra se da je izuzetno bogata pećinskim nakitom, pa je uvršćena među značajne turističke i arheološke lokalitete. Pećina je ispitana u dužini od oko 400 metara, a sastoji se od dva sprata. Donji sprat, pored glavnog, ima i dva sporedna kanala. Ulazni deo pećine je oko tri metra širine i završava se suženjem, iza koga se nalaze prostrane dvorane, dužine oko 50, a širine oko 15 metara. Sa vrha Golije se, kažu, vidi pola Srbije. Njeni predivni tereni sa dosta snežnih dana idealni su za razvoj zimskih sportova. Ovde je i puno izvora sa čistom planinskom vodom, preko 100 vrsta lekovitog bilja, mnogo divljači, kao i reke i potoci prepuni riba. Na nadmorskoj visini od 1500 m, na Dajićkom brdu, nalazi se jezero Tičar koje dobro poznaju ribolovci ovog kraja. Drugo je jezero na Okruglici, nastalo 1974. nakon zemljotresa koji je pogodio Rumuniju. Kašinovo jezero je zaraslo u tresavsku vegetaciju. Predivni su i vodopadi na reci Izubri. Lov i ribolov značajne su delatnosti u ovom kraju. Tradicionalna "Hajka na vuka" na Goliji najveća je manifestacija tog tipa u zemlji. Planina Javor ne zaostaje po lepotama za Golijom. Poznata je po listopadnim šumama i mnogim izvorima. Najviši vrh je Vasilijin vrh (1520 m), a ispod njega je spomenik majoru Iliću, junaku Javorskog rata. Samo 28 kilometara jugoistočno od Ivanjice nalazi se manastir Pridvorica, u istoimenom selu. Po arhitektonskom rešenju tipičan je predstavnik srednjovekovne Raške škole. Pominje se i u Nemanjinoj povelji, što znači da je veoma star. Manastir Kovilje, nalazi se u selu Smiljevac. Izgrađen je u steni pored reke, a prvi put se pominje 1606. godine. Ovde je postojala škola za buduće sveštenike, a od 1813. godine manastir vrši aktivnu funkciju redovne parohijske crkve.