Opis:
Vladičin han u Grdeličkoj klisuri spada u red mladih naselja. Prvi put se pominje pre oko 120 godina. Ime je dobilo po usamljenoj kući – hanu, koja se nalazila na carskom drumu i pružala konak karavanima. Kuću je polovinom 19. veka sagradio izvesni Stefan Grk. On je kasnije han prodao skopskom mitropolitu Pajsiju, po čijoj je crkvenoj tituli han dobio ime Vladičin, da bi ubrzo to ime dobilo i naselje koje se tu formiralo.
Varoš je još 1930. imala dvadesetak trgovaca koji su izvozili stoku, jabuke i kruške, a i čitav niz vodenica, kao i majstore raznih zanata. Danas je ovaj gradić uglavnom okrenut industrijskoj preradi voća.
Živopisan, okružen obroncima šumovitih planina, sa rekom Vrlom koja se u samom centru uliva u Južnu Moravu, kao i prugom i autoputem koji se provlače pored gradskih ulica i kuća, ovaj gradić zaista pruža poseban ugođaj.
Na izlazu iz Grdeličke klisure, 14 km od Vladičinog Hana, u selu Mrtvica nalazi se istoimeni manastir. Već na prvi pogled građevina privlači pažnju svojim neobičnim oblikom, kao i različitim graditeljskim fazama koje se uočavaju. Osnovan je, po predanju, krajem 5. veka i vizantijski je ikonopisan. Manastir je na platou jedva širem od njega samog, nad liticama sa severa i juga. Od magistrale do manastira vodi makadamski put. Manastirska crkva Svetog Ilije, u selu Kacapun, 13 km od Vladičinog hana, potiče iz 13. veka. I ona je oslikana vizantijskim ikonopisom. Isposnička crkva Svete Petke je na osam kilometara od Vladičinog hana, na starom putu Vranje–Vladičin han. U narodu je poznata i kao Latinska crkva, s obzirom da su po predanju ove isposnice postojale još pre dolaska Slovena na ove prostore. Oltar je okrenut ka Zapadu. Samu Crkvu čine dva otvora u steni. U jednom otvoru se pale sveće, a u drugom je izvor vode koja po narodnom verovanju leči vid i glavobolju.