Opis:
U središtu Arilja, na istaknutom položaju sa kojeg dominira okolinom, nalazi se crkva Sv. Ahilija, zadužbina kralja Dragutina. Sagrađena je krajem 13. veka, a živopisana je 1296. godine, o čemu svedoči sačuvani natpis na fresci u prstenu kupole.
Svojom arhitekturom ubraja se u spomenike raške škole. To je jednobrodna građevina sa kupolom, pripratom i kasnije dozidanom spoljnom pripratom. Ima trodelni oltarski prostor i pravougaone pevnice. Šestougaono kube koje se uzdiže nad centralnim delom i fasade raščlanjene slepim arkadama i pilastrima, crkvi daju naglašenu notu vertikalizma.
Crkva se ističe kao galerija dragocenih fresaka, koje se oslanjaju na tokove monumentalnog, plastičnog stila 13. veka. Najviše sačuvanih fresaka je u priprati, delimično u naosu, a neznatno u spoljnoj priprati. U višim zonama naosa su Veliki praznici, Stradanja Hristova i scene iz Bogorodičinog života, u prvoj zoni naosa su stojeći svetitelji i povorke Nemanjića i srpskih arhiepiskopa i episkopa.
Najzanimljiviji deo fresko-ansambla čine portreti kraljeva Dragutina sa modelom crkve u rukama, njegovog brata Milutina, Kateline, Dragutinove žene i Dragutinovih sinova, Vladislava i Uroša. Ovde su prvi put u srpskom zidnom slikarstvu ktitori i vladari prikazani sa izrazitom željom za glorifikacijom kraljevske vlasti. Ariljski živopis je vesnik novog stila, kojim će dvorska slikarska radionica kralja Milutina obeležiti slikarsku umetnost Srbije početkom 14. veka.