Opis:
Najstariji domaći Nacionalni park "Fruška gora" proglašen 1960. godine, čuven je po svojim pitomim padinama, stoletnim šumama i nadaleko poznatom vinogorju. Zbog složenosti svog geološkog sastava, i građe od stena iz gotovo svih geoloških perioda, predstavlja svojevrsno ogledalo geološke prošlosti ovog područja.
Obuhvata najviše grebenske delove brdskog masiva Fruške gore, najdominantnijeg uzvišenja u Vojvodini, koje se kao zeleno ostrvo uzdiže na južnoj granici Panonske nizije, uz samu obalu Dunava. Prostire se na površini od 25.525 ha, sa zaštitnom zonom od 66.090 ha.
Frušku goru odlikuje bogat i raznovrstan živi svet. Nekada ostrvo u Panonskom basenu, Fruška gora je još od davnog pliocena ostala pogodno stanište za mnoge mediteranske i submediteranske vrste. Šume zauzimaju 90% površine Parka, a dominiraju šume lipe, hrasta i bukve. Najinteresantnije su šume kitnjaka i graba sa kostrikom, i reliktne mešovite šume hrastova sa grabićem. Floru Fruške gore čini oko 1500 biljnih vrsta, među kojima preko 40 ima status prirodnih retkosti Srbije (npr. tercijarni relikti: lovorasti jeremičak, kadivka, zvončić; od relikata stepe: tatarsko zelje, velika sasa, gorocvet i babaluška). Od prisutnih preko 30 vrsta orhideja, 18 vrsta je od međunarodnog značaja.
U bogatoj fauni ističu se zaštićene vrste insekata, 14 vrsta vodozemaca i gmizavaca na Crvenoj listi ugroženih vrsta, i oko 211 vrsta ptica, među kojima je 130 vrsta gnezdarica. Fruška gora, jedno od najznačajnijih područja za gnežđenje retkih ptica u Panonskoj niziji i Srbiji, za sada je jedina tačka u Srbiji na kojoj se nalaze aktivna gnezda orla krstaša, najugroženije vrste sa Svetske crvene liste. Među brojnim vrstama sisara, izdvaja se zaštićena grupa slepih miševa, tekunica i slepo kuče, ali tu su i druge prirodne retkosti.
Pored izuzetnih prirodnih vrednosti, ovo područje karakterišu i brojni spomenici kulture, gde se izdvaja16 pravoslavnih manastira sagrađenih u periodu od 15. do 18. veka.
Nekada davno Fruška gora je bila ostrvo u Panonskom moru. Danas iz nepregledne ravnice izranja sva zelena, sa najvišim vrhom Crvenim čotom (539 m), okružena šarenim tepisima sremske ravnice, vinogradima i manastirskim tornjevima. Blage padine, stoletne šume, čuveno vinogorje i brojni manastiri – osnovno su obeležje te niske planine i na njoj istoimenog nacionalnog parka.
Masiv Fruške gore sastavljen je od raznolikih tipova stena koje potiču iz paleozoika, mezozoika, tercijara i kvartara. Tako složen geološki sastav obogaćuju jedinstvene fosilne flora i fauna. Očuvane su u naslagama nekadašnjeg dna Panonskog mora, koje je na našem prostoru postojalo od pre dvesta do pre pedeset miliona godina. Zahvaljujući brojnim fosilima, to nekadašnje panonsko ostrvo danas je svojevrsno ogledalo geološke prošlosti. To je i jedna od najvećih prirodnih vrednosti koja Frušku goru ubraja u grupu najvrednijih područja od evropskog značaja. Zahvaljujući geološkoj podlozi, ostrvskom obeležju i postojanju marinskih uslova
u prošlosti, Fruška gora poseduje bogat i specifičan živi svet.
Među značajne biljne vrste toga područja mogu se uvrstiti lovorasti jeremičak, pljevika, stepska višnja, crni glog, bezlistac, čak više od 30 vrsta orhideja... Šumske zajednice su mešovite i raznovrsne. Dominiraju mezofilne šume hrasta kitnjaka i belog graba, a u vegetaciji listopadnih šuma značajno mesto imaju i zajednice bukve i lipe.
INFO
Nacionalni park "Fruška gora"
Zmajev trg 1, 21208 Sremska Kamenica
tel. ++381 (0)21 463-667
Audio zapis:
